Aktualności

12 listopada 2020

Balon żołądkowy poprzez wywoływanie uczucia sytości umożliwia utratę wagi. Jest bardzo pomocnym narzędziem w walce z niechcianymi kilogramami u osób z otyłością oraz dużą nadwagą. Kto może skorzystać z tej metody? Jakie są rodzaje balonów? Na jaką utratę wagi można liczyć? Dla jakiego BMI? Jakie są zagrożenia i przeciwwskazania? Szczegóły omawiamy z dr. Mariuszem Bartyzelem - psychiatrą, certyfikowanym lekarzem leczenia otyłości działającego w ramach M-Estetica Europejskiego Centrum Nieinwazyjnej Bariatrii.

Czym jest balon żołądkowy?

Balon żołądkowy to dokładnie mówiąc balon, który umieszcza żołądku, aby częściowo go wypełnić i zmniejszyć jego pojemność co powoduje uczucie sytości i spożywanie mniejszej ilości pokarmu. Spowolniony przepływ pokarmu i uczucie wypełnienia pozwala dłużej niż normalnie nie odczuwać głodu. To powoduje utratę masy ciała ale także jest okazją, aby przeanalizować dotychczasową dietę, ograniczyć spożywane pokarmy, niektóre wyeliminować, zmienić skład diety. To wszystko  w celu trwałej zmiany nawyków żywieniowych, a tym samym znacznej redukcji wagi. Balon żołądkowy to sposób, aby pomóc osobie schudnąć, jedząc mniej, ale musi być zintegrowany z pełnym programem obejmującym porady żywieniowe, aktywność fizyczną i wsparciem psychologicznym – wyjaśnia dr Mariusz Bartyzel - w przeciwnym razie po jego usunięciu pacjent wróci do dawnej wagi. Dlatego wybranie ośrodka, w którym prowadzony jest kompleksowy program utraty wagi jest podstawowym warunkiem powodzenia.

Istnieją dwa rodzaje balonów:

• Elastyczny silikonowy balonik (Orbera®), umieszczany w żołądku w warunkach zabiegowych i usuwany w warunkach operacyjnych (narkoza, endoskopia) po 6 lub 12 miesiącach.

• Balon poliuretanowy (Elipse®), umieszczany w  żołądku w warunkach ambulatoryjnych (bez narkozy, bez endoskopii) usuwany drogą naturalną po 4 do 6 miesiącach.

Czy 6 miesięcy wystarczy aby zrzucić zbędne kilogramy?

Jest wiele badan, które pokazują, że utrata masy ciała u większości osób następuje w okresie pierwszych 2-3 miesięcy po założeniu balonu.

Kiedy możemy zdecydować się na balon?

Balon żołądkowy jest zabiegiem wskazanym u pacjentów z nadwagą lub otyłością, u których BMI (wskaźnik masy ciała) mieści się w przedziale 27 do 35. Powyżej tego wskaźnika pacjent kwalifikuje się do operacyjnego zabiegu leczenia otyłości.

Balon poliuretanowy, umieszczony w żołądku przez 4 do 6 miesięcy, jest wskazany dla osób z BMI między 27 a 35, które nie były w stanie schudnąć w sposób trwały przy zastosowaniu innych metod utraty wagi (diety, inny balon etc.). Można go jednak stosować już przy BMI nieco powyżej 25.

Jak obliczyć BMI?

Wskaźnik masy ciała lub BMI pozwala poznać idealną wagę, innymi słowy, czy jest ona odpowiednia dla Twojego wzrostu.

Jaki jest wzór, aby to obliczyć?

Potrzebne nam są następujące dane: Wzrost w centrumetrach i waga w kilogramach. BMI obliczamy dzieląc wagę przez wzrost podniesiony do kwadratu.

Przykład. Osoba o wzroście 1,72m i wadze 83 kg będzie miała wskaźnik 28 kg / m²:

Normy: co to jest normalne BMI?

Normalne BMI wynosi od 18,5 do 25. Poniżej 18,5 osoba jest uważana za zbyt chudą. Powyżej 25 ma nadwagę. Od 30 mówimy o otyłości.

BMI <18,5 kg / m²: niedowaga

18,5 <BMI <24,9: normalna waga

25 <BMI <29,9: nadwaga

BMI> 30 kg / m²:: otyłość

Jak przebiega umieszczanie balonu?

Balon Elipse zakładany jest bez operacji, endoskopii lub znieczulenia. Pacjent połyka kapsułkę podłączoną do małej rurki (cewnika). Gdy kapsułka znajdzie się w żołądku, rozpuszcza się. Następnie balon jest napełniany przez cewnik sterylnym roztworem wody z dodatkiem kwasu cytrynowego. Ilość płynu to 550 ml. Umieszczenie balonu przeprowadzone jest pod z kontrolą radiograficzną. Balon ma eliptyczny kształt -stąd jego nazwa Elipse- dzięki czumu lepiej dopasowuje się do również eliptycznego kształtu żołądka. Po około 4 do 6 miesięcy balon jest w sposób naturalny wydalany z organizmu.

Utrata masy ciała może wynosić od 10  do 15 lub nawet 20 kg. Cel zostaje osiągnięty nie tylko kiedy osiągniemy założoną ilość utraconych kilogramów. Sukces mierzy się w czasie, kiedy pacjentowi udaje się utrzymać wagę i wynika z towarzyszącego mu monitorowania dietetycznego i psychologicznego. Jest to niezwykle ważne ponieważ wiele osób cierpiących na nadwagę lub otyłość boryka się z problemem uzależnienia od jedzenia. Czas kiedy mamy balon w żołądku należy wykorzystać nie tylko na zrzucanie zbędnych kilogramów. To przede wszystkim czas, aby zmienić (uzdrowić) swoją relację z jedzeniem.

Jak to zrobić?

Istotne jest uświadomienie sobie czym jest dla nas jedzenie. Dlaczego po nie sięgamy i z jakimi jest związane emocjami. Czy mamy pokarmy, które szczególnie na „ciągną” kiedy te emocje się pojawiają. Jak często myślimy o jedzeniu, czy jemy w tajemnicy, czy chowamy jedzenie i wreszcie czy jedzenie wywołuje u nas negatywne uczucia takie jak wstyd czy poczucie winy. Jeśli tak jest- sam balon nie rozwiąże naszego problemu ale będzie niezwykle pomocny a wręcz niezbędny.

Czy po założeniu balonu muszę podejmować jakieś szczególne działania?

Przez cały czas, kiedy balon umieszczony jest w żołądku niezbędne jest monitorowanie masy ciała, ale także innych wskaźników jak BMI, masa mięśniowa, zawartość wody i tkanki tłuszczowej, wsparcie żywieniowe oraz często psychologiczne. Zaleca się comiesięczną konsultację z dietetykiem związaną z programem oraz wizytę kontrolną u lekarza prowadzącego. Jest to także możliwe za pomocą tzw. teleporady.

Co dzieje się po założeniu balonu?

W pierwszym tygodniu po założeniu balonu można odczuwać dyskomfort, którego nasilenie różni się w zależności od pacjenta - wskazuje dr Bartyzel. U niektórych osób okres ten może być dość nieprzyjemny i mogą nawet pojawić się bolesne skurcze, mdłości czy wymioty. Dzieje się tak, ponieważ żołądek jest nieco zdezorientowany i usilnie próbuje „strawić” balon. Czas trwania takiego stanu jest jednak zmienny w zależności od pacjenta, od jednego dnia do tygodnia. Zaleca się regularne picie wody w małych ilościach i głęboko oddychać. Wtedy pacjent na nowo uczy się  czym jest prawdziwy głód i powoli rozpoznaje uczucie sytości. Czasem taki świadomy a nawet kontrolowany sposób jedzenie musi pozostać przez całe życie, ponieważ w przeciwnym razie otyłość powraca.

Jakie są przeciwwskazania do założenia balonu?

Spośród najważniejszych przeciwwskazań należy wymienić

• Uszkodzenia żołądka: historia operacji żołądka, duża przepuklina roztworu przełykowego, nieleczone wrzody żołądka, wcześniejsze operacje gastryczne (zrosty i blizny wewnętrzne)

• Osoby niepełnoletnie poniżej 18 roku życia nie powinny mieć zakładanego balonu

• Także zaburzenia psychiczne a wśród nich szczególnie zaburzenia odżywiania (anoreksja, bulimia), uzależnienie od alkoholu i narkotyków.

• Przyjmowanie leków zmniejszających krzepliwość, przewlekłe przyjmowanie leków przeciwzapalnych.

• Ciąża lub planowane zajście w ciążę w najbliższym czasie.

• Ciężkie choroba wątroby

• Problemy z przełykaniem

Kiedy wybrać balon a kiedy zabieg operacyjny?

W odróżnieniu od balonu, zabieg operacyjny jest procedura trwałą i nieodwracalną. U osób u których planowana konieczna utrata masy ciała nie przekracza 15-20 kg balon będzie wystarczającym narzędziem w programie utraty wagi. Osoby z BMI powyżej 35 mogą rozpcząc leczenie otyłości od balonu, aby lepiej przygotować się do zabiegu operacyjnego. Niemniej jednak dla tych osób operacja jest często jedynym rozwiązaniem.  Osoby, które z różnych względów nie powinny lub nie chcą poddawać się zabiegom operacyjnym powinny rozważyć nieinwazyjny zabieg umieszczenia balonu żołądkowego. Kolejnym powodem może być bezpieczeństwo w okresie pandemii COVID-19. Procedura umieszczania balonu Elipse umożliwia unikniecia pobytu w szpitalu. Należy pamiętać, że osoby otyłe są zdecydowanie bardziej podatne na zarażenie wirusem i zdecydowanie ciężej przechodzą zachorowanie.